دکتر علی بختیارپور از درگیری های طایفه ای روستای پتک جلالی می گوید

خوشبختانه چند روزی است که از حادثه درگیری طایفه ای در روستاهای اطراف شهرستان رامهرمز خبری نیست. اما آخرین خبر در این زمنیه ورود چند کارشناس از دانشگاه برای حضور در محل و چاره جویی میدانی بود. آنچه که از زبان حسین زاده معاون استاندار خوزستان شنیدیم اتفاق بدیعی بود؛ حضور دانشگاهیان و اهل فن جامعه شناسی در شناخت راهکار برای حل مساله روستاهای پتک جلالی!

پس از پیگیری های رسانه ای متوجه شدیم که دکتر علی بختیارپور مشاور امنیتی استاندار خوزستان؛ یکی از چهره های دانشگاهی معرفی شده است که از سوی استاندار خوزستان در قالب شخصیت دانشگاهی با زمینه علمی و سابقه اجرایی سیاسی وظیفه خطیر شناسایی راهکارهای علمی از بین بردن شرایط امنیتی منطقه را بر عهده دارد. بنابراین تابا، گفتگویی را ترتیب داده تا از روند اجرایی کار و مکانیزیم دانشگاهی صلح بین الطوایفی برای خوانندگان گرامی اطلاعاتی را کسب نماید. در ادامه ماحصل گفتگوی ما با دکتر بختیارپور را می خوانید:

آقای دکتر! چطور شد که مجموعه استانداری برای حل درگیری طایفه ای به فکر استفاده از دانشگاهیان افتاد؟

معاونت سیاسی اجتماعی استانداری خوزستان فرد دانشمندی محسوب می شود. آقای دکتر حسین زاده از اساتید شاخص و بارز رشته جامعه شناسی در استان خوزستان می باشد و در آستانه استاد تمام شدن نیز هست.

دیدگاه ایشان نسبت به مسایل اجتماعی یک دیدگاه کاملا علمی است. نگاه ایشان از منظر علمی صورت می پذیرد لذا در کنار مدیریت صحنه که در مقابل بحران ها بایستی به طور مقطعی وارد شد و قضیه را سامان داد؛ نگاه علمی قرار دارد که عموما نگاهی است مستلزم مرور زمان می باشد که از نظر ایشان (دکتر حسین زاده) مقفول نمانده لذا اساسا پیشنهاد ایشان این بود که ما با یک نگاه دانشگاهی، یک نگاه آکادمیک به سمت این مساله پیش برویم و بنده هم از سوی ایشان هم به عنوان مشاور امنیتی استاندار و هم به عنوان یک معلم دانشگاهی برای ورود به این مساله دعوت شدم. شاید در این زمینه به جهت تجربه کاری که بنده داشتم و هم مطالعاتی که در زمینه اجتماعی داشتم موثر بوده باشم لذا این پیشنهاد، پیشنهاد دکتر حسین زاده بود.

تاکنون نتیجه پیگیری ها از نگاه دانشگاهیان چه بوده است؟ هرچند که برای قضاوت و تحلیل بسیار زود است

همین دیروز جلسه ای داشتیم در دانشگاه چمران در اتاق کار دکتر حسین زاده و همه دوستان پیرامون این مساله جمع شده بودند که بنده یک خلاصه و برداشت علمی را از این قضیه مطرح کردم و دوستان به نقد آن پرداختند و قرار شد این جلسات تا حصول نتیجه ادامه پیدا کنند.

وضعیت کنونی روستاهای درگیر نزاع چگونه است؟

در حال حاضر در یک آرامشی به سر می بریم که خیلی هم تضمینی ندارد. بررسی های ما نشان داده جامعه عمومی رامهرمز و باغملک ضمن انزجار از این رفتارهای غیرمدنی و غیرانسانی، واقعا به ستوه آمده اند. ما نیازمند یک برخورد قاطع در خصوص بزه این طایفه ها هستیم در جلساتی که با فرمانداران محترم و مسئولین حاکمیتی آن منطقه ها داشتیم به این نتیجه رسیدیم که مردم مطالبه گر این مسله هستند که حاکمیت برخورد قاطع تری نسبت به این مسله و عاملین این بزه ای که در منطقه ادامه پیدا کرده نشان بدهد. تصمیاتی نیز اتخاذ شد و این تصمیمات عملی خواهند شد. ابتدا باید با قاطعیت در صحنه را عاملین این مساله احساس کنند و بعد به مرور مسائلی است که با تناسب زمان انجام شود.

آیا ابتدا به ساکن نگاه علمی با نگاه قانونی به قانون شکنان متفاوت است؟

ما طبیعتا هر اقدامی را که منجر به از بین رفتن امنیت و نظم جامعه شود کاملا محکوم می کنیم. حق حاکمیت است که با شدت و حدت با این مسائل برخورد کند و در مقابل اینگونه مسائل بایستند. زیرا که برخی از بزهکاران هیچ حرف منطقی برای ارایه ندارند و ابزار غیرمنطقی نیز به کار برده اند و اقدامات غیرانسانی انجام داده اند. لذا این گونه افراد قانون شکن هرگونه حرکتی در این خصوص انجام دهند از این به بعد مطمئن باشند با پاسخ های خیلی کوبنده ای روبرو خواهند شد و عاملان اقدامات خارج از عرف انجام شده، توسط قانون یقینا مقفول نخواهند ماند و با آنها برخور قاطعانه صورت خواهد پذیرفت.

خارج از عرف قانونی و قضایی چه مراحل دیگر را دنبال می کنید؟

وظیفه دیگر ما این است که آسیب هایی که این نوع حرکات وحشیانه در جامعه موجود باغملک و رامهرمز بوجود آورده اند را ترمیم کنیم. باید توجه داشته باشیم جامعه آنجا یک جامعه بسیار جوانی است و کودکان و نوجوانانی که د رمعرض این تعرضات بودن به شدت آسیب های روحی دیده اند. باید نظام در این مورد اقداماتی انجام دهد، که ما برنامه ای برای این موضوع داریم.

مساله دیگر ساختار اجتماعیست که به غلط از آن تعابیر ناراستی شده؛ ساختار اجتماعی عشایری برای این است که در سختی ها و مشکلات بتوانند مددیار همدیگر باشند و زیست جامعه را در مقاطع سخت تضمین کنند.

ولی الان متاسفانه تعهداتی در این ساختار ایجاد شده که به طور ناصواب که هر کسی خلاف دیگری انجام دهد و ستیزه جویی ها رواج یابد و آن هم فقط به واسطه نسبتش با فلان طایفه؛ که منجر شده بقیه افراد باید از خلاف آن در مقابل دیگر طایفه پشتیبانی کنند. ما همچنین موردی در سابقه عشایر تا به حال نداشته ایم. مردمی که آنجا زندگی می کنند جزو فداکارترین و جانبازترین مردم برای حاکمیت و نظام جمهوری اسلامی و برای جامعه ایرانی بوده اند.

جای تاسف دارد که اجازه بدهند که یک عده محدود که نسبت به رفتارخودشان کنترل ندارند و عموما انسان های بزه کاری هستند دست به اقدامات اینچنین وحشیانه ای بزنند و وجهه کل طایفه آن ها را خدشه دارکنند.

هر دو جامعه باغملک و رامهرمز در دهه پنجاه یعنی قریب چهل پنجاه سال پیش از کانون های جذب سازمان آموزش و پرورش در سطح اهواز بودند. جمعیت فراوان باسواد در آن سالها در نقاط مختلف استان کار اموزش را انجام می دادند. این حرکات سبک سرانه واقعا وجه این جامعه فرهیخته را خدشه دار می کند.

انتظار شما از مجموعه حاکمیتی چیست و چه انتظاراتی را برای حل و فصا این درگیری ها از سوس ایشان دارید؟

ابتدا باید حاکمیت این مساله را به همه شهروندانش تفهیم کند که ما حق نداریم خارج از مدار قانون مطالباطمان را مطرح کنیم و ابزاری را به کار ببریم که در حاکمیت قانون نامشروع است. متاسفانه این مساله به خوبی تفهیم نشد.

مساله بعدی این است که در حاکمیت به عنوان پایور و جزء ساختار دموکراتیک عضویت پیدا کرده اند؛ تصور می کنم یک سری مصونیتهایی برای آن ها به وجود آمده؛ و از این مصونیت خودساخته و متوهمانه سوء استفاده شده است. لذااین افراد متوهم و به تحریک اجتماع هم پرداخته اند در این دو مورد باید حاکمیت حدود خودش را به صورت قاطع به عاملین این مسایل تفهیم کند و به آنها بفهماند که قدمی از این خطوط اگر بیرون بگذارد با آنها برخورد می شود.