سرقت و تخریب آجر نوشته‌های باستانی چغازنبیل

یک پژوهشگر حوزه میراث فرهنگی خوزستان از تخریب و سرقت آجر نوشته‌های باستانی چغازنبیل خبر داد.

✍مجتبی گهستونی خبرنگار و فعال حوزه میراث فرهنگی خوزستان دراین خصوص نوشت: نیایشگاه چغازنبیل نخستین اثر ثبت جهانی ایران در یونسکو دردهای متعددی در پیکره خود دارد و هربار این زخم‌ها تازه‌تر می‌شود.

چندی پیش در بازدید از زیگورات چغارنبیل شاهد تخریب بخش‌هایی از آجرها و کتیبه‌های باستانی به جای مانده از دوران ایلامی (قرن ۱۳ پیش از میلاد) در این بنا شدم و به دنبال آن موضوع را پیگیری و هربار با توجیه و جواب‌هایی مواجه می‌شدم.

اما وقعیت این بود که از روزهای قبل از بازدید من، بخش‌هایی از آجرها و کتیبه‌های باستانی به یادگار مانده از دوران کهن سرقت و تخریب شده بودند.

با اینکه این نخستین‌بار نیست که چغازنبیل با تهاجم افراد مغرض و یا قاچاقچی مواجه می‌شود اما چرا یگان حفاظت (ضابط قضایی) و نیروی انتظامی در این محوطه مستقر نمی‌شود. تنها دلیل آن کمبود نیروی یگان حفاظت و نداشتن رده حفاظتی برای نخستین اثر ثبت جهانی ایران در یونسکو است.

وقتی محوطه‌ای با ۶۰۰ هکتار اثر آسیب پذیر و داشتن سه حصار و پراکندگی آثاری همچون کارخ آرامگاه‌ها، معابد جانبی، سازه آبی و… توسط کارگرهای نگهبان و بدون داشتن لباس فرم، ابزار کاربردی حفاظتی و خودرو اداره می‌شود و وزارت میراث فرهنکی کشور و اداره کل پایگاه‌های جهانی به کمبودهای ابتدایی پایگاهها توجه نمی کنند آیا می توان انتظار حفاظت از این بهتر را داشت؟
خیر. قطعا حفاظت از این محوطه با این همه گستردگی که دور از محدوده شهری است با دو یا سه نفر امکان‎‌پذیر نیست.

تخریب بخشی از آجرها و کتیبه‌های چغازنبیل در حالی رخ می‌دهد که این محوطه آماج انواع تهدیدها است. گاهی نگهبان‌ها به دلیل حقوق معوقه و برخی از حقوق ها دست از کار می کشند و ترک کار می کنند و گاهی به واسطه برخی زیاده خواهی های مجریان پروژه ها که یا تصرف عدوانی می کنند و یا طرح آنها به دلیل مغایرت هایی اجرایی نمی شود سعی می کنند به هر شکل ممکن خشم خود را خالی کند. در این میان اگر فردی هم در چاه سنگی بیندازد در آوردن آن هیهات است./ میراث خبر

چُغازَنبیل نیایشگاهی باستانی است که حدود ۱۲۵۰ سال پیش از میلاد در تمدن ایلام ساخته شد. این زیگورات، بنای مرکزی محوطه باستانی به‌جای مانده از مجموعهٔ عیلامی دوراونتاش (شهر اونتاش) است که نزدیک شوش در استان خوزستان قرار گرفته‌است.

چغازنبیل در سال ۱۹۷۹ میلادی به عنوان نخستین اثر تاریخی از ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفت و معماری منحصر به فرد آن، در کنار زیگورات‌های کشف شده در میان رودان، برای باستان‌شناسان و علاقه‌مندان به تاریخ و میراث فرهنگی جهانی شناخته شده‌است.

خاورشناسان چغازنبیل را کهن‌ترین ساختمان مذهبی شناخته شده در ایران می‌دانند.